เราทุกคน​ที่เกิดมา​เป็นมนุษย์​ที่อาศัยอยู่​บนโลกใบนี้ ทุกคน​ต้องรู้จัก​กับ​ความทุกข์ด้วยกัน​ทั้งนั้น​

​ความทุกข์​เป็นของจริง ​เป็นสิ่ง​ที่มนุษย์ทุกคน​ต้องเจอ ​ความทุกข์​เป็นสิ่ง​ที่ปรากฏอยู่​แก่เราเสมอ

ตั้งแต่ลืมตาเกิดมามีชีวิตบนโลกใบนี้ ทุกลมหายใจเข้าออก​ซึ่งล้วน​เป็น​ความทุกข์แทบ​ทั้งสิ้น


ลองนึกดูสิ​ถ้าเราหายใจเข้าอย่างเดียวแล้ว​ไม่หายใจออก​จะ​เป็นทุกข์ไหม

​ถ้าเรานั่งลืมตาอย่างเดียว​โดยไม่หลับตาเลย​เรา​จะ​เป็นทุกข์ไหม

แล้ว​​ถ้าเรานั่งหรือนอนอยู่​ในท่าเดียว​โดยไม่ขยับตัวเลย​สักนิดเดียวเรา​จะ​เป็นทุกข์ไหม


สิ่ง​ที่กล่าวมา​เป็นเพียงแค่​ความทุกข์​ที่เกิดจากอิริยาบถต่างๆ​ ของร่างกายมนุษย์

​ซึ่ง​เป็น​ความทุกข์​ที่เรา​ต้องเจอ​โดยธรรมชาติของร่างกายของเราเองอยู่​แล้ว​

​เมื่อเทียบ​กับ​ความทุกข์​ที่เรา​ต้องเจอใน​แต่ละวันตั้งแต่ลืมตาตื่นจนกระทั่งหลับตานอน

มันก็​เป็นเพียงแค่เศษเสี้ยวเล็กๆ​เท่านั้น​ บางทีเราอาจ​จะไม่รู้สึกเลย​สักนิดเดียวว่า​เป็น​ความทุกข์


​เพราะเราไม่เคยมานั่งพิจารณาดูว่า​ถ้าร่างกายเรามันไม่เปลี่ยนอิริยาบถมัน​จะ​เป็นทุกข์ถึงขนาดไหน

ถึงขั้นอาจทำให้ตาย​ได้หรือเปล่า การเปลี่ยนอิริยาบถจึง​เป็นการแก้ทุกข์

​แต่เรา​จะรู้สึก​ได้ชัดเจนก็ต่อ​เมื่อร่างกายของเรามีปัญหา ชำรุด เจ็บป่วย ไร้สมรรถภาพ

ไม่​สามารถแก้ไข​ความทุกข์นั้น​​ได้ นั่นแหละ​ถึง​จะเห็นถึง​ความทุกข์​ที่กล่าวมาแล้ว​นั้น​อย่างชัดเจน


​ความทุกข์​ที่กล่าวมาแล้ว​นั้น​​เป็น​ความทุกข์​ที่เกิดจากร่างกาย ​แต่​ความทุกข์​ที่เกิดจากจิตใจ

บางครั้งก็สาหัสสากรรจ์มากจนถึง​กับทำให้ร่างกายเราล้มป่วยลงจนอาจถึงแก่​ความตาย​ได้เหมือนกัน


​ความทุกข์​ที่เกิดจากใจของเรา ใจ​ที่คอยนึกคิดถึง​แต่เรื่อง​​ที่ผิดหวังหรือเสียใจในอดีต​ที่ผ่านมาแล้ว​

หรือไม่ก็เรื่อง​ของอนาคต​ที่ยังมาไม่ถึง แล้ว​วิตกกังวล​ไปต่างต่างนานาจนเกิด​ความกลัว

กระทั่งกลาย​เป็น​ความทุกข์ก่อเกิดขึ้น​ในใจของเรา จนส่งผลมายังร่างกายของเราจนทำให้เจ็บป่วย​ได้

อาการคิดมากเหล่านั้น​ เรียกกันว่า "ฟุ้งซ่าน" ​ซึ่ง​เป็นการคิดต่อ​เนื่องกันไม่หยุดจนลืม​ความรู้สึกตัวในขณะปัจจุบัน​ไป

​ความทุกข์นั้น​เกิดขึ้น​​ได้​ทั้งทางกาย​และทางใจ เราไม่​สามารถ​ที่​จะกำจัดให้หมดสิ้น​ไป​ได้

​แต่อาจทำให้หาย​ไปเพียงชั่วครู่เท่านั้น​แล้ว​มันก็​จะกลับมาใหม่ตามธรรมชาติของมัน


​เมื่อ​ความทุกข์ไม่​สามารถกำจัดให้หมดสิ้น​ไป​ได้ เราควรอยู่​​กับ​ความทุกข์ให้​ได้​โดย​ที่เราไม่ทุกข์

วิธีการนั้น​​จะว่ายากมันก็ไม่ยาก​จะว่าง่ายมันก็ไม่ง่าย เพียงแค่เราดู​ความรู้สึกอารมณ์ในขณะปัจจุบัน

ดู​ไปเฉยเฉย ​โดย​ที่ไม่รู้สึกชอบหรือชัง ไม่ใส่​ความรู้สึกนึกคิดอะไร​​ทั้งนั้น​ในขณะ​ที่​กำลังดูอยู่​


อย่างเช่น ในขณะ​ที่​กำลังกินอาหารอยู่​ ​เมื่ออาหารเข้าปากก็รู้สึก ขณะ​ที่​กำลังเคี้ยวก็รู้สึก

​โดยไม่​ต้อง​ไปคิดหรือนึกว่าอาหาร​ที่กินเข้า​ไปมันอร่อยหรือไม่อร่อย รู้สึกชอบหรือไม่ชอบ

เราก็ดู​ความรู้สึกอารมณ์ในขณะปัจจุบันในทุกทุกอิริยาบถของเรา​ไป

​ซึ่ง​สามารถทำ​ได้ในทุกๆ​อิริยาบถ รวมถึง​ความคิดด้วย ทำ​ได้ตั้งแต่ลืมตาตื่นจนกระทั่งนอนหลับ

มัน​จะทำให้เรามีสติ รู้ตัวอยู่​ตลอดเวลา ​แม้กระทั่งเวลา​ที่คิดฟุ้งซ่านเราก็ดู​ไปเรื่อยเรื่อย

อาการฟุ้งซ่านก็​จะหาย​ไปเองจิตของเราก็​จะอยู่​​กับตัวไม่หนีออก​ไปไหน


การฝึกทำตอนแรกก็​จะรู้สึกว่า​มันยากแล้ว​หลุดบ่อย ​เพราะเราไม่เคยทำมาก่อน

​ถ้าเราดู​ไปเรื่อยเรื่อยจนเกิด​ความชำนาญจิตมันก็​จะดูของมัน​ไปเอง​โดยอัตโนมัติ

​แม้กระทั่งเวลานอนหลับเราก็​จะรู้ตัวอยู่​ตลอดเวลา ฝันก็รู้ว่าฝันอะไร​

​ได้ยิน​แม้กระทั่งเสียงกรนของตัวเอง พลิกตัวซ้ายขวาก็รู้หมด

เห็น​ความ​เป็นจริงของธรรมชาติ ​ที่ทำให้เกิดทุกข์ในแบบ​ที่เราไม่เคยเห็นมาก่อน


แล้ว​​จะทำให้เรารู้ว่าทุกสิ่งทุกอย่างบนโลกใบนี้ไม่มีสิ่งใด​ที่แน่นอนมัน​จะเปลี่ยนแปลง​ไปเสมอ

​เมื่อเห็นแล้ว​ว่าทุกสิ่งทุกอย่างบนโลกใบนี้ไม่แน่นอนเปลี่ยนแปลง​ไปอยู่​เสมอ​ความทุกข์ก็เหมือนกัน

มันก็เลย​ทำให้เรา​สามารถอยู่​​กับ​ความทุกข์​ได้​โดย​ที่เราไม่ทุกข์ ​แต่​ถ้าอยาก​จะพ้นทุกข์นั้น​

เรา​ต้อง​ไปปฏิบัติธรรม ​ที่เรียกกันว่า วิปัสสนากรรมฐาน ในทาง​พระพุทธศาสนา ​ซึ่ง​จะนำเรา​ไปสู่การพ้นทุกข์ด้วยปัญญา


​โดยการพิจารณาดูสภาพธรรมตาม​ความ​เป็นจริง ด้วยการอาศัยสติรู้ดูอารมณ์ปัจจุบัน

​ซึ่ง​เมื่อฝึกปฏิบัติมากมากเข้า จิตก็​จะเห็นการเกิด-ดับ การเปลี่ยนแปลง​ได้เร็วขึ้น​

จนสุดท้ายจิต​จะเข้าใจ​และยอมรับ​ความ​เป็น​ไปของธรรมชาติ​ได้เอง

ว่าทุกสิ่งล้วน​เป็น​ไปตามธรรมชาติ ไม่มี​ใคร​เป็นเจ้าของ ​ความทุกข์ไม่มี ​ความสุขไม่มี