ลำไยหลายๆ​สวนเริ่มแก่​ได้​ที่ ผิวของมัน​ที่ขรุขระเนียนเรียบขึ้น​ เปลือกบางลง ​เป็นสัญญาณว่าฤดูเก็บเกี่ยวมาถึงแล้ว​ ! เกือบทุกชีวิตในหมู่บ้านตื่นขึ้น​ต้อนรับฤดูเก็บเกี่ยวลำไย ​ที่มีเงินมีฐานะหน่อย​ก็ตั้งตัว​เป็นพ่อค้ารับซื้อลำไย ​เขา​จะติดป้ายผ้าขึงไว้หน้าบ้านว่า

"รับซื้อลำไยทุกขนาด-ให้ราคาดี" ​เขาซื้อ​ไปส่งเ​ถ้าแก่ใหญ่​ที่มีอาชีพขายส่งอีกต่อหนึ่ง​ หรือไม่ก็ขายส่งเตาอบลำไย ไม่อย่างนั้น​ก็มีเตาอบเล็กๆ​เอง
นักซื้อลำไยรายย่อยเ​ที่ยวตระเวนเหมาซื้อลำไยตามสวน ​เอา​ไปส่งพ่อค้ารายใหญ่ พวก​ที่มีอาชีพทำพะองขึ้น​ลำไยขาย ​เอาพะองไม้ไผ่ออกมาวางหน้าเรียงหน้าร้าน ผู้ชายเลิกทำงานอื่น พวก​เขา​ไปรับจ้างขึ้น​ลำไย ค่าแรงดีกว่า ! ​ส่วนพวกผู้หญิงก็​ไปรับจ้างคัดลำไย เกือบทุกคน "​ไปทำลำไย" ​ใคร​ใคร่ค้าลำไยค้า ​ใคร​ใคร่ขายแรงงานขาย...​! เกษตรอำเภอเตรียมออกท้อง​ที่เก็บตัวเลขผลผลิต เกษตรจังหวัดเตรียม​พร้อมรับรายงาน​เพื่อส่งเข้ากระทรวง หน้า​ที่สำคัญยิ่งของ​เขา ! ทุกคนยุ่ง​ไปหมด

วิถีชีวิตประจำวันของคนในหมู่บ้านเริ่มเปลี่ยน​ไปตามฤดูเก็บเกี่ยวลำไย อ้ายสุข อ้ายแดงล่า​กับ​เพื่อนๆ​วัยฉกรรจ์​ต้องตื่น​แต่เช้า​กว่าเดิม ​และหมดโอกาส​ไปตีไก่ในช่วงนี้ พวก​เขา​ไปรับจ้างขึ้น​ลำไย เงินดี ! วันละสองร้อยห้าสิบบาท​​แต่เสี่ยงหน่อย​ อาจตกลงมาขาหัก !

ลุงทา​กับลุงแก้วชวนพวกหลายคน​ไปรับจ้างทำงาน​ที่เตาอบลำไย ​ได้วันละร้อยเจ็ดสิบบาท​ สาวน้อยสาวใหญ่สาวแก่แม่หม้าย​ไปรับจ้างคัดลำไย พวกเธอนั่งทำงานกันในร่มคิดเงินกัน​เป็นกิโล งานสบาย​ได้คุยกันสนุก คุยมาก​ได้เงินน้อย คุยน้อย​ได้เงินมาก

เจ้าของบ่อนไก่​และไฮโลหลายรายเริ่มทำใจ ลูกบ่อนของ​เขาหาย​ไปกว่าครึ่ง มัว "​ไปทำลำไย" กันหมด ราย​ได้จากค่าต๋งเกือบไม่พอจ่ายค่าส่วย
ร้านชำ​ที่ขายเหล้าร้านเดียวในหมู่บ้าน ขายดีขึ้น​​และ​ต้องปิดดึกกว่าเคย บางบ้าน​ที่อยู่​ติดถนนซอยถือโอกาสแทรกตลาดน้ำเมาด้วยการ​เอาโต๊ะเล็กมาตั้งหน้าบ้าน รินเหล้าก๊งขาย ​ทั้งเหล้าขาว​และเหล้าแดง มีกระท้อนหั่น​เป็นชิ้นบาง​กับเกลือป่น ใส่จานไว้ให้บรรดาคอๆ​​ได้แกล้มด้วย

แล้ว​การเงินก็ยิ่งเดินสะพัดขึ้น​อีก ! ยิ่งเสียกว่าตอนตั้งกองทุนหมู่บ้านใหม่ๆ​เสียอีก ​เมื่อมีการประกาศให้เลือกตั้งสมาชิก อ.บ.ต. ซ้อนขึ้น​มา​กับฤดูเก็บเกี่ยวลำไย ...​

ป้ายผ้าถูกขึงโยง​ไปทั่วหมู่บ้าน บุญธรรมเบอร์ 4 พูดจริงทำจริงครับ​ท่าน แล้ว​ก็ ไชยาเกิดหมู่ 6 รับ​ใช้หมู่ 6 เบอร์ 3 นะครับ​ ​ที่หัวโค้งหน้าร้านชำของป้าคำ ป้ายผ้า​ที่ใหญ่กว่าสองป้าย​เมื่อกี้นี้เขียนว่า คิดใหม่ ทำใหม่ ทำจริง​ต้องเบอร์ 1 ณรงค์ อีกป้าย ขึงข้ามถนนหน้าตู้โทรศัพท์ติด​กับร้านเหล้าป้าไพบอกว่า ทำจริงไม่อิงนิยาย สู้ตาย​เพื่อหมู่ 6 เลือกวิชัยเบอร์ 2 นี่​คือป้ายหาเสียงเลือกตั้งสมาชิก อ.บ.ต. ​ที่​จะมีการลงคะแนนในเดือนหน้า เ​ที่ยวนี้หมู่หกมีคนสมัครแค่สี่คน เลือก​ได้สองคน

ยิ่งใกล้วันเลือกตั้ง ป้ายหาเสียงก็ยิ่งเพิ่มจำนวนขึ้น​ทุกวัน ​ที่ร้านรับเขียนป้ายโฆษณาหน้าตลาด ​ทั้งเจ้าของ​และลูกจ้างเขียนป้ายกันมือ​เป็นระวิง พวก​เขา​ต้องเลิกงานถึงตีหนึ่ง​มาหลายวันแล้ว​ ร้าน​เขา​ต้องรับงาน​ทั้งตำบล ​ทั้งป้ายหาเสียง​และป้ายรับซื้อลำไย

เย็นแล้ว​ ป้าไพ​ต้องหาม้านั่งมาเสริมโต๊ะหินขัด​ที่หน้าร้านอีกหลายตัว เกือบทุกเย็นแม่ของวิชัยเบอร์ 2 ​จะมานั่งพร่ำพูดไม่หยุดหย่อนถึง​ความตงฉินของลูกชาย ต่อหน้าขวดเหล้าขาวตรงหน้า แกติดบริการร้านป้าไพ แกติดเหล้า​และแกก็ติดค่าเหล้าด้วย มันไม่ผิดกฎหมายเลือกตั้ง ​ถ้า​จะชวนคนอื่นกินเหล้าแล้ว​คุยว่าลูกชาย​เป็นคนดี แก​กำลังถือโอกาสกินเหล้าในบทบาท​ของหัวคะแนน ! แม่ของวิชัย เบอร์ 2 รู้สึกว่า​ตัวแกมี​ความสำคัญต่อบ้านเมืองมากขึ้น​ ​เพราะ​กำลังกินเหล้า​เพื่อ​ความเจริญของท้องถิ่น ไม่ใช่กินอย่าง​ส่วนตัวเหมือนก่อน

ลูกค้านั่งกันเต็มร้าน ​แต่ไม่ค่อยมีคนฟังแม่วิชัยเบอร์ 2 พูดสักเท่าไร​เพราะแกชักเมาแล้ว​พูดวนเวียนซ้ำซากอยู่​อย่างนั้น​ รอค่ำสักหน่อย​ลูกชายแก วิชัยเบอร์ 2 ก็​จะมารับแกกลับบ้านเอง ​ที่พวก​เขาทนนั่งอยู่​​เพราะ​จะ​ได้กินเหล้าฟรีต่างหาก !
แล้ว​คนของประชาชนตัวจริงคนแรกก็มาถึงร้าน ลุงยืนวัยเจ็ดสิบเอ็ดร่างผอมเกร็งเดินเข้ามา ดูแข็งแรงกว่าอายุ หูแกตึงเกือบ​จะเต็ม​ที่​แต่แกก็ชอบมานั่งเสวนา​ที่นี่​และถือว่า​เป็นลูกค้าประจำคนหนึ่ง​ ลุงยืน​จะมีคำตอบ​ที่ถูก​ต้องสำหรับคำถามอื่นเสมอ​ไป ไม่มี​ใครไล่แกจน​ได้

"ลุง กินข้าวแล้ว​กา ? " พ่อหลวงบุญถามด้วย​ความ​เป็นห่วง
"เจ็บหลังเจ็บเอว นั่งคัดลำไยวันค่ำ " ลุงยืนตอบเสียงดัง​พร้อม​กับส่ายหน้า
"ผมถามลุงว่ากินข้าวแล้ว​กา ? " พ่อหลวงบุญถามซ้ำ
"อ๋อ ! อีนายยังบ่กลับ ​ไปคัดลำไย​กับแม่มัน" ลุงยืนบอกเรื่อง​ลูกสาว​กับเมียแก หลายคนชอบคุย​กับแก​เพราะมันทำให้ผ่อนคลาย อ้ายบุญมีนักมวยเก่าถามบ้าง
"ลุง ! ​แต่วาน​ได้ดูมวยก่? " ​เขาหมายถึงมวยตู้หรือมวย​ที่ถ่ายทอดที.วี. ลุงยืน​เป็นแฟนมวยจอแก้วคนหนึ่ง​เหมือนกัน
"บ่ถูก ! กูซื้อแปดเก้าหนึ่ง​ ดันออกแปดสองสอง" นี่​เป็นคำตอบ​ที่สร้าง​ความสุขให้​กับประชาชน

​แต่สำหรับบางครั้ง ​แม้คำตอบของแก​จะไม่ตรงคำถาม มันก็ผิดไม่มากนัก ​จะถือว่าสอบผ่านก็​ได้
"ลุงยืน บ่าเดี๋ยวนี้เมาหรือยัง ? " ชายสูงอายุผมสีดอกเลา​ที่นั่งร่วมวงอยาก​จะมี ​ส่วนร่วมถามแก
"พุทโธ่ ! ยังกิน​ได้แถม ! " ลุงยืนบอก​ความในใจ​กับคนถาม แล้ว​ชายตา​ไปยังขวดเหล้าตรงหน้าแม่ของวิชัย เบอร์ 2 ​ซึ่งนั่งโอนเอนตาปรืออยู่​บนเก้าอี้ ...​.
"ฮ้า ! มาแล้ว​บ่าเฮ้ย นักการเมืองของกู" ​ใครคนหนึ่ง​ร้องขึ้น​​เมื่อชายร่างใหญ่ ผิวคล้ำ มีนัยน์ตา​ที่ลืม​ได้เพียงข้างเดียว ​แต่ก็ดูองอาจอย่างชาติทหาร ผมยาว​เป็นกระเซิง หนวดเครารกครึ้มเดินเข้ามาในร้าน ​เขาดูเหมือน​กับพันเอกคัดดาฟี ดร.ฟิเดลคัสโตร ​และท่านจอมพล ดร.อีดี อามีน รวมกัน ​เขานุ่งกางเกงขาสั้น ใส่เสื้อพรางของทหาร​และใส่หมวกบาเร่สีเขียว ​แต่ไม่ใส่รองเท้า เหมือนทหารหน่วยรบพิเศษกรีนบาเร่​ที่​กำลัง​จะ​ไปเข้าส้วม !

ชาวบ้าน​จะเห็นชายร่างใหญ่​แต่งตัวคล้ายทหารคนนี้ยืนพูดคนเดียวอยู่​เสมอ​ที่หน้าตลาด ​ใครๆ​ก็เรียก​เขาว่า "ไอ้หรัด" บางคนก็เรียก "ไอ้โมเช่" อดีตวีรบุรุษตาเดียวของกองทัพอิสราเอล ​แต่​ถ้า​ไปถาม​เขาว่าชื่ออะไร​ ก็​จะ​ได้รับคำตอบว่า
"ด็อกเตอร์จำรัส " ...​

มีคนรินเหล้าขาวขวด​ที่สี่​ที่​เป็นของแม่วิชัยเบอร์ 2 ยื่นให้​เขา เอกบุรุษหลายบุคลิกภาพจิบเหล้าเพียงนิด​แต่ไม่ยอมนั่งลง ถือแก้วเหล้าขาวไว้เสมออก แบบทูต​ที่​กำลัง​จะกล่าวอวยพรในงานเลี้ยง นัยน์ตาข้างหนึ่ง​ปิดสนิท มัน​เป็นมา​แต่กำเนิด ​เขาเริ่มกล่าวคำปราศรัย​กับประชาชนในเรื่อง​การเมือง สีหน้าเครียด ตาข้างเดียว​ที่เปิด​ได้ขุ่นขวางเต็ม​ที่ ไม่มี​ใครฟังรู้เรื่อง​ว่า​เขาพูดอะไร​

มีเสียงเบรคดังเอี๊ยดของรถจักรยานดังขึ้น​หน้าร้าน แล้ว​ก็มีเสียงเฮดังขึ้น​ตามมา คนของประชาชนอีกคนมาถึงแล้ว​ ลุงทัต คนลำพูนเดินเข้ามา แกเซนิดๆ​​เพราะมัว​ไปติดอยู่​​ที่โต๊ะเหล้าก๊งปากซอย ประชาชนเรียกแกว่า "ทัตยอง" ทัตยองยิ้มให้ทุกคน แก​เป็น คนยอง​และพูดคำเมืองด้วยสำเนียงยอง

แล้ว​ทัตยองก็เอื้อนเพลงยอยศ​พระลอขึ้น​​เป็นเพลงโหมโรงเหมือนทุกวัน เพลงนี้แกลงลูกคอ​ได้เด็ดนัก ​และเพลงต่อๆ​​ไปก็​เป็น​ไปตาม​ที่คนขอ...​ก้าน แก้วสุพรรณ ทูน ทองใจ รวม​ทั้งจรัล มโนเพชร ยอดศิลปินแห่งล้านนา

ร้อง​ไปแล้ว​หลายเพลง แล้ว​ทัตยองก็ปิดฟรีคอนเสิร์ทด้วยเพลงโฟล์คซองพันทาง​ที่ไม่รู้ว่า​ใคร​แต่งไว้
"..เ​ที่ยวป่าฟอเรส​ไป​กับฝูงแบ็ลคด็อก...​เบิร์ดบินสู่ท้องฟ้า...​สกุณาบินสู่สกาย บัตเตอร์ฟลายดอมดมฟลาเวอร์....​ฯลฯ "

เหล่าคนทำลำไยพา​กับตบโต๊ะ​เป็นจังหวะ บางคน​จะร้องคลอตอน​ที่​เขาร้อง​ได้ ตอนอื่นก็ดำน้ำ​เอา ทัตยอง​เป็นศิลปินของประชาชนอย่างแท้จริง ​เขาร้องเพลงไทย​ได้​เพราะ​โดยไม่​ต้องดัดเสียงให้เหมือนฝรั่ง​กำลังหัดร้องเพลงไทยอย่างนักร้องยอดนิยม ไม่​ต้องมีค่ายเพลงไหนคอยโปรโมทให้​เขาด้วย !

ด็อกเตอร์จำรัส ไม่พอใจ​ที่มีดาวดวงใหม่โคจรเข้ามาดับรัศมีของ​เขา จึงพยายามพูดปราศรัยให้ดังขึ้น​ ตาข้างเดียว​ที่เปิด​ได้ขุ่นขวางขึ้น​อีก​เป็นสองเท่า
"คนสมัคร​ต้องมาแสดงวิสัยทัศน์" ด็อกเตอร์จำรัสพูดเสียงกร้าว ​เขาเริ่มพูดรู้เรื่อง​ขึ้น​แล้ว​ ลุงยืนหัน​ไปมองด้วย​ความสนใจ แล้ว​แกก็​เอามือป้องหู​ทั้งสองข้างเพิ่มระดับการรับเสียง
"มัน​ต้องทำงานแบบบูรณาการ บุคลากร​ต้องปรับเปลี่ยนกระบวนทัศน์ใหม่" ​เขาชูกำปั้นขึ้น​ประกอบการปราศรัย ลุงยืนถึง​กับลุกขึ้น​ยืนฟัง มือยังป้องหู​ทั้งสองอย่างสนใจ
"...​ให้มีนวัตกรรมทุกตำบล ทุกบ้าน​ต้องทำสินค้าโอท็อป มีเครื่องคอมพิวเตอร์​ใช้" ด็อกเตอร์จำรัสตะโกนลั่นร้าน...​

ลุงยืนอุทานขึ้น​อย่างตื่นเต้น !
"เฮ้ย ! ไอ้ด็อกเตอร์จำรัสมันอู้ฝรั่งเก่งโว้ย กูเพิ่งเคยฟังวันนี้ เสียดายมัน บ่ลงสมัครกู​จะ​ได้เลือก ! "
แม่ของวิชัยบอร์ 2 ​ซึ่ง​กำลัง​จะฟุบลง​กับโต๊ะอยู่​แล้ว​ ผงกหัวขึ้น​มองคนพูด แล้ว​เอื้อมมือ​ไปหยิบแก้วเหล้าขาวตรงหน้าลุงยืนกลับคืนมาไว้ตรงหน้าแก

วิชัยเบอร์ 2 ลูกชาย​ที่​เป็น​ความหวังทางการเมืองของเจ้ามือวันนี้ขับรถมาถึง​พอดี ​เขายกมือไหว้กราดทุกคนไม่เว้น​แม้​แต่ด็อกเตอร์จำรัส แล้ว​รีบเข้าพยุงแม่​ไปขึ้น​รถกระบะ​ที่ติดป้ายเบอร์ 2 เปรอะ​ไป​ทั้งคัน หลายคนทำกุลีกุจอเข้าช่วย วาดหวังของฟรีไว้สำหรับวันพรุ่งนี้

ก่อน​ที่ป้าไพ​จะเอ่ยปาก​เป็นครั้ง​ที่สองว่า​จะปิดร้านแล้ว​ ก็มีคนถามด็อกเตอร์จำรัส ว่าเ​ที่ยวนี้​จะเลือก​ใคร ? คราวนี้​เขาพูดเสียงดังฟังรู้เรื่อง​อีกครั้งว่า
"ถุย ! กูบ่เลือกไผสักคน กูบ่มีบัตร" แล้ว​นักการเมืองใหญ่ก็เดินกล่าวคำปราศรัยเสียงพึมพัมออกจากร้าน​ไป

คน​ที่หวัง​จะ​เป็นนักการเมือง ​กับคน​ที่เพี้ยน​ไปว่า​เป็นนักการเมือง ออกจากร้านกัน​ไปหมดแล้ว​ ป้าไพจดบัญชีค่าเหล้าลงสมุดในชื่อของแม่วิชัยเบอร์ 2 แกบวกค่าเหล้าเพิ่มขึ้น​อีกหนึ่ง​ขวด มัน​เป็น​ส่วนของแกเอง​ที่ไม่​ได้กิน​กับ​เขาด้วย แล้ว​เริ่มปิดประตูหน้าต่างร้าน

บรรดาคนทำลำไย​ที่เหลืออยู่​ ช่วยกันทำโพลสำรวจคะแนนนิยมประจำวันของตัวเองก่อน​จะกลับบ้าน ​และ​เขาก็​ได้ข้อสรุปตรงกันว่า ​จะไม่เลือก​ใครเลย​ ! ​เพราะไม่ชอบใจ​ทั้งสี่เบอร์ แน่นอนพวก​เขาไม่นอนหลับทับสิทธิ์หรอก ​แต่​จะ​ไปกาบัตรแทนดอกเตอร์จำรัส​ซึ่งไม่มีบัตรประชาชน พวก​เขา​จะกา​ที่เบอร์ 5 ​ซึ่งไม่มีคนสมัคร
"ให้มัน​เป็นบัตรเสีย​ไปเลย​ !" อ้ายบุญมีบอก

มัน​เป็นโพลลับสุดยอด​ซึ่ง​จะให้แม่ของวิชัยเบอร์ 2 รู้ไม่​ได้​เป็นอันขาด ด้วยยังอยู่​อีกหลายวันจึง​จะถึงวันจ่อมบัตร...​O